Το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος πραγματοποιείται στο Μεσολόγγι το «Πανηγύρι του Άη-Συμιού». Μια παραδοσιακή γιορτή που στο πέρασμα του χρόνου διατηρεί αναλλοίωτα τα στοιχεία που την συνθέτουν.
Πρόκειται, για ένα αυθεντικό πανηγύρι με ιστορικό και θρησκευτικό χαρακτήρα, που διοργανώνεται στο Μεσολόγγι από τα πρώτα χρόνια ζωής της Ιερής Πόλης, σύμφωνα με τεκμηριωμένες ιστορικές μαρτυρίες και το οποίο είναι το μόνο αστικό πανηγύρι σε όλη την Ελλάδα.
Φέτος τα δρώμενα τροποποιήθηκαν κατά κάποιο τρόπο κι έτσι γιορτάζεται χωρίς το καθιερωμένο τελετουργικό καθώς τα περιοριστικά μέτρα για τον κορωνοϊό περιόρισαν και το πανηγύρι. Ωστόσο οι παρέες, αρματωμένοι και καβαλαραίοι, γιορτάζουν έστω και πιο λιτά.
Για όσους όμως λατρεύουν την λαογραφία και τη σημειολογία που κρύβεται πίσω από κάθε δρώμενο ας θυμίσουμε λίγο το τελετουργικό. Η προεργασία του πανηγυριού ξεκινάει από τη γιορτή της Αναλήψεως, Οι Μεσολογγίτες που συμμετέχουν στο πανηγύρι χωρίζονται στους «αρματωμένους» και στους «καταβαλαραίους». Οι αρματωμένοι δημιουργούν 7 με 8 συνήθως παρέες από 8-20 άτομα και ντύνονται με την παραδοσιακή μεσολογγίτικη φορεσιά (ντουλαμάς). Οι καβαλαραίοι, η πλειοψηφία των οποίων είναι νέοι, ιππεύουν άλογα. Αυτοί στολίζουν το πανηγύρι και εκδηλώνουν το σεβασμό της νέας γενιάς στις ωραίες παραδόσεις του τόπου.
Το βράδυ του Σαββάτου ξεκινά το πανηγύρι με τις παρέες των πανηγυριστών να συγκεντρώνονται στα στέκια τους σε διάφορα σημεία της πόλης του Μεσολογγίου ξεκινώντας το παραδοσιακό γλέντι υπό του ήχους του ζουρνά και του νταουλιού.
Από το πρωί της Κυριακής ο πρώτος της κάθε παρέας, με τα όργανα που δεν παύουν να παίζουν, επισκέπτεται τα σπίτια των αρματωμένων της παρέας του κι έτσι από κάθε σπίτι προστίθεται κι ένας. Στο τέλος πηγαίνουν στο σπίτι του καπετάνιου, δηλαδή του αρχηγού της παρέας. Σε κάθε σπίτι κερνιούνται με ούζο και ραβανί (τοπικό γλυκό). Στη συνέχεια κι αφού περιδιαβούν την πόλη κατευθύνονται στα στέκια τους όπου συνεχίζουν το γλέντι ως αργά το απόγευμα.
Το απόγευμα όλες οι παρέες (αρματωμένοι και καβαλαραίοι) συγκεντρώνονται στο ναό του Αγίου Σπυρίδωνα προσκυνούν και παίρνουν από το εφημέριο του ναού τη Σημαία των Εξοδιτών για να ξεκινήσουν προς τον Κήπο των Ηρώων όπου το βράδυ θα τελεσθεί επιμνημόσυνη Δέηση στον Τύμβο των Ηρώων. Αμέσως μετά οι πανηγυριστές ξεκινούν για το ιστορικό μοναστήρι του Αγίου Συμεώνος (Όταν έγινε η Έξοδος της φρουράς του Μεσολογγίου, το μοναστήρι τ’ Αι-Συμιού είχε οριστεί σαν τόπος συγκέντρωσης μαχητών για να βοηθήσουν τους “Εξοδίτες” αφού προοριζόταν να αποτελέσει καταφύγιο για τους 1800 περίπου πολιορκημένους) όπου και θα συνεχίσουν το γλέντι τους έως τα ξημερώματα της Δευτέρας.
Το πρωί της Δευτέρας, του Αγίου Πνεύματος, η καμπάνα του μοναστηριού τους καλεί όλους να συμμετάσχουν στην Θεία Λειτουργία. Μετά την λειτουργία, το πρωί μαζεύονται για το Μνημόσυνο των Εξοδιτών στον τόπο του μαρτυρίου, εκεί που είχαν συμφωνήσει να συγκεντρωθούν όσοι θα είχαν την τύχη να γλιτώσουν από την Έξοδο, εκεί που οι εχθροί, καλά πληροφορημένοι, τους περίμεναν για να τους αποτελειώσουν και όπου τώρα ένας πελώριος άσπρος Σταυρός υψώνεται στη μνήμη τους.
Ύστερα γυρίζουν στα στέκια τους στον περίβολο της Μονής και κάτω απ’ τα πλατάνια συνεχίζουν το γλέντι τους μέχρι το δειλινό, οπότε ετοιμάζονται για το γυρισμό στην πόλη του Μεσολογγίου το βράδυ. Το βράδυ το πανηγύρι συνεχίζεται μέσα στα γκαλντερίμια της πόλης στα στέκια των παρεων.
Την Τρίτη γιορτάζει η Αγία Τριάδα, το ιστορικό εκκλησάκι της θρυλικής Κλείσοβας. Νωρίς το απόγευμα, αρματωμένοι και οι επισκέπτες διασχίζουν με γαΐτες και πριάρια την λιμνοθάλασσα και βγαίνουν στο νησάκι της Κλείσοβας για να ανάψουν το κεράκι τους και να προσευχηθούν. Το απόγευμα, στο Μνημείο των Πεσόντων τελείται επιμνημόσυνη Δέηση και γίνεται κατάθεση στεφάνων. Στην συνέχεια όλες οι παρέες των πανηγυριστών συνεχίζουν το γλέντι τους στα στέκια τους στα σοκακια της πόλης έως τα ξημερώματα της Τετάρτης.
Κάπου εκεί τελειώνει το μοναδικό και ωραίο εθνικό-θρησκευτικό πανηγύρι του Άη-Συμιού.
φωτό / credit Vasilis Artikos – Αη Συμιός 2013
